Medeniýet

Juma Ýazmyradow barada

Türkmenistanyň halk artisti Jumadurdy Ýazmyradow 1938-nji ýylyň 10-njy fewralynda Ruhabat etrabynyň Herrikgala obasynda eneden bolýar. 1956-njy ýylda obadaky orta mekdebi tamamlap, Mollanepes adyndaky Türkmen döwlet drama teatrynda işleýär. 1958-nji ýylda Juma Ýazmyradow Moskwanyň A.W.Žunaçirskiý adyndaky döwlet teatral institutyna okuwa girýär. Instituty tamamlap gelenden soň, Türkmenistanyň döwlet teleradioýaýlymynda işleýär. Tiz wagtda ýiti zehinini gaýgyrman, yhlas bilen […]

Juma Ýazmyradow barada Giňişleýin oka »

Bolliwud, geçmişi we şu güni

Bolliwood – Hindistanyň Mumbaý şäherinde ýerleşýän kinofilm önümçilik merkezini aňlatmak üçin ulanylýan, Golliwud we Bombeýden ylham alnyp emele getirilen adalga. Dünýäde iň köp kinofilm öndürýän ýurt bolan Hindistanda kinofilmleriň dörtden bir bölegine golaýy Bolliwudda çykýar. Golliwudyň ajaýyp gahrymanlary, tehniki effektleri, kinofilm üçin çendenaşa býujetleri bar bolsa, Bolliwudyň hem 1,4 milliarda golaý ilat sany sebäpli ajaýyp

Bolliwud, geçmişi we şu güni Giňişleýin oka »

Gurtmy ýa tilki?

Islendik adam haýyr işi bitirmek niýeti bilen bir ýere gidip gelende, «Gurtmy ýa tilki?» diýlip soralýar. Gaýdyp gelen adam «tilki» diýip, jogap berse, işiň bitmändigini, «gurt» diýip jogap berse welin, niýet edilen haýyr işiň bitendigini, amala aşandygyny hemmeler soramazdan bilýär. Haýwanlary haýyr we şeriň düşünjesinde aňlatmak 7-8 müň ýyl mundan ozal dörän totem (haýsydyr bir

Gurtmy ýa tilki? Giňişleýin oka »

Garaşsyz Türkmenistanyň medeniýeti

«Medeniýet hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň kabul edilmegi. Türkmenistanda ynsanperwerlik ylymlarynyň arasynda medeniýeti öwreniş ylmyna – medeniýetiň nazaryýetine, taryhyna, esasan-da Garaşsyzlyk döwrüniň medeniýetine aýratyn orun degişlidir. Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwründe türkmen ylmynyň öňünde halkymyzyň milli ruhuny gaýtadan dikeltmek, Garaşsyz Türkmenistanyň halkynyň milli medeniýetini dünýä medeniýeti bilen baglanyşdyryp öwrenmek wezipeleri durýar. Garaşsyz döwletimiziň medeniýeti halkara gatnaşyklarynda hem uly

Garaşsyz Türkmenistanyň medeniýeti Giňişleýin oka »

Türkmenistanyň gadymy we orta asyr döwürleriniň medeniýeti

Türkmenistanda dörän gadymy siwilizasiýalar. Türkmen halkynyň döreden medeniýeti Gündogaryň beýik medeniýetleriniň biridir. Bu medeniýet dünýä ak bugdaýy, arabany, halyny, meşhur bedewleri, «Oguznama», «Görogly» ýaly eserleri, Oguz han elipbisini, algebra ylmyny we başgalary beripdir. Iň gadymy döwürlerde ýüze çykan paleolit we mezolit medeniýetleriniň esasynda dörän neolit rewolýusiýasy türkmen topragynda medeni ösüşlere uly itergi berýär, siwilizasiýanyň ilkinji

Türkmenistanyň gadymy we orta asyr döwürleriniň medeniýeti Giňişleýin oka »

Ýewropa medeniýeti industrial döwürde

Günbatar medeniýeti barada düşünje. Günbatar medeniýeti Gündogar medeniýetinden köp babatda tapawut edýär. Olara kesgitli bir häsiýetnama bermek mümkin däldir. Gündogar medeniýeti esasan hytaý, hindi-budda, arap-musulman, şular bilen bir hatarda köp sanly milli medeniýetleriň gazananlaryndan kemala geldi. Gündogar medeniýetiniň kemala gelmegine konfusiançylyk, daoçylyk, buddaçylyk, indusçylyk we yslam ýaly dinler hem örän uly täsir etdi. Özi hem

Ýewropa medeniýeti industrial döwürde Giňişleýin oka »

Çeper medeniýet

Şekillendiriş sungatynyň ýokary göterilmegi: portret, natýurmort we peýzaž žanrlary. Täze döwürde Günbatar Ýewropada şekillendiriş sungatynda portret, natýurmort we peýzaž çekmeklik özboluşlylyga eýe bolupdyr. Portret – haýsy hem bolsa bir ýa-da birnäçe adamlaryň keşbi şekillendirilen sungat eseridir. Günbatar Ýewropada portretiň nusgawy, romantiki, döwrebap ülňüleri giňden ýaýrapdyr. XVIII asyrda Fransiýanyň şekillendiriş sungatynda, esasan, köşk durmuşy bilen baglanyşykly

Çeper medeniýet Giňişleýin oka »

Gadymy ölçeg birlikleri

(Baýramdurdy Berdiýewiň makalasy esasynda) Türkmen halky geçmişde öz milli ölçeg birliklerini ulanypdyr. Häzirki ulanylýan kilometr, metr, santimetr ýaly uzynlyk ölçeglerinden öň olara derek adamyň synalarynyň, barmaklarynyň, eliniň, aýagynyň we şuna meňzeşleriň uzynlyklary ulanylypdyr. Ol ölçeg birlikleriniň atlary çeper edebiýatda, şeýle-de oba ýerlerinde ýaşuly adamlar tarapyndan häzir hem ulanylýar. Uzynlyk ölçeg birlikleri. Çeper edebiýatda we durmuşda

Gadymy ölçeg birlikleri Giňişleýin oka »

Täze döwrüň Günbatar Ýewropa medeniýeti

ХVII asyryň ylmy açyşlary we medeniýetde rasionalizm.Täze taryh döwründe Günbatar Ýewropa medeniýetiniň ösüşine ylmy açyşlar uly täsir edipdir. Olaryň arasynda nemes astronomy Iogann Kepler (1571–1630) özüniň möhüm açyşlary bilen tapawutlanypdyr. Ol planetalaryň hereketini we astronomiýanyň birnäçe kanunlaryny açypdyr. Ol Aýyň-Günüň tutulmagynyň sebäplerini öwrenmegiň esasyny goýupdyr we teleskopy oýlap tapypdyr. Italýan alymy Galileo Galileý (1564–1642) Ýewropada

Täze döwrüň Günbatar Ýewropa medeniýeti Giňişleýin oka »

Fransiýada we Ispaniýada Gaýtadan döreýiş medeniýeti

Barokko Gaýtadan döreýiş döwrüniň sungaty. XVI asyryň ikinji ýarymynda binagärlikde Gaýtadan döreýiş döwrüniň fransuz ülňüsi kemala gelip başlaýar. Bu döwürde şäherleriň ýaşamak üçin oňaýly ýerlerinde korol we begzadalar üçin kaşaň köşkler gurlupdyr. Ambuaz köşgi (1492–1498), Burtuld myhmanhanasy (1501–1537), Ruandaky maliýe edarasynyň jaýy (1569) ýaly ymaratlar gurlanda binagärligiň got ülňüsi ulanylyp, olaryň gurluşygy nakgaşçylyk sungatynyň gazananlary

Fransiýada we Ispaniýada Gaýtadan döreýiş medeniýeti Giňişleýin oka »

Scroll to Top