Geografiýa

Latyn Amerikasy ýurtlary. Sebitiň syýasy kartasy. Tebigy baýlyklary. Ilaty

Geografiýa

Geogrfiki ýerleşişi. Tebigy baýlyklary. ABŞ-nyň we Antarktidanyň aralygynda ýerleşýän uly sebite Latin Amerikasy diýilýär. Bu adalga dünýäniň şu uly böleginde roman (latin) halklarynyň dil we medeni täsiriniň uly bolmagyndan gelip çykýar. Latyn Amerikasy ýurtlaryny taryhy ykballarynyň umumylygy we häzirkizaman durmuş ykdysady ösüşiniň meňzeşligi birleşdirýär. Sebit demirgazykdan günorta tarap 13 müň km uzalyp gidýär. Latyn Amerikasy […]

Latyn Amerikasy ýurtlary. Sebitiň syýasy kartasy. Tebigy baýlyklary. Ilaty Giňişleýin oka »

Kanadanyň hojalygy

Geografiýa

Kanada meýdanynyň ulylygy boýunça Russiýadan soňra dünýäde ikinji döwletdir. Kanada üç okeana çykalgasy bar we kenar çyzygynyň umumy uzynlygy (250 müň km.) boýunça dünýäde oňa deňi-taý ýokdyr. Ýurduň ykdysady-geografik ýerleşişi köp derejede günortada ABŞ bilen örän uzyn guryýer araçäginiň bolmagy we Atlantik hem-de Ýuwaş okeanlaryna giň çykalgasynyň bolmagy bilen kesgitlenýär. Baryp 1867-nji ýylda Kanada Britan

Kanadanyň hojalygy Giňişleýin oka »

Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň hojalygy

Geografiýa

ABŞ-nyň dünýä hojalygyndaky orny örän uludyr. Onuň paýyna dünýä senagat önüminiň 15-16%-i düşýär. Bu döwlet daşary ýurtlardaky maýa goýumynyň möçberi boýunça dünýäniň beýleki ýurtlardan has öňdedir. ABŞ dünýäniň ykdysady we syýasy sahnasyna XX asyryň başlarynda işjeň çykyp başlady. Şol döwürden başlap ýurduň ykdysadyýeti örän çalt ösüp başlady. Bu: 1) ýurduň meýdanynyň uly böleginde (demirgazyk, günbatar)

Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň hojalygy Giňişleýin oka »

Sebitiň ilaty

Geografiýa

Sebitiň çäginde 443 mln adam ýaşaýar. Soňky ýyllarda ilatyň tebigy köpelişiniň bady haýallaýar. Bu görkeziji ABŞ-da – 0,9%, Kanadada bolsa – 0,7%-e barabar. ABŞ ilatynyň sany boýunça Hytaýdan we Hindistandan soňra dünýäde üçünji orny eýeleýär. ABŞ-nyň we Kanadanyň ilatynyň döremegine immigrasiýa hadysasy uly täsir etdi. XIX asyryň ahyrlaryna çenli bu sebite göçüp gelýänleriň düzüminde günbatar

Sebitiň ilaty Giňişleýin oka »

Demirgazyk Amerika ýurtlarynyň geografik ýerleşişi. Tebigy şertleri we baýlyklary

Geografiýa

Adatça oňa diňe ABŞ-y we Kanadany girizýärler. Şeýle çäkde sebit 19,4 mln km2 meýdany eýeleýär. Bu ýerde 300 mln gowrak adam ýaşaýar. 1992-nji ýylda Hristofor Kolumb tarapyndan Amerikanyň açylmagynyñ 500 ýyllygy dabaraly bellenip geçildi. Şol irki döwürden bäri Demirgazyk Amerika dünýä hojalygynda görnükli orun degişlidir. Sebitiň ähmiýeti XX asyrda has hem artdy. ABŞ-nyň we Kanadanyň

Demirgazyk Amerika ýurtlarynyň geografik ýerleşişi. Tebigy şertleri we baýlyklary Giňişleýin oka »

Hytaý Halk Respublikasy

Geografiýa

Geografiki, ýerleşişi. Hytaý halk Respublikasy – dünýäde meýdanyň ululygy boýunça üçünji döwletdir. Günbatardan gündogara ýurt 5,7 müň km, demirgazykdan – günorta bolsa tas 3,7 müň km uzalýar. Hytaýyň gury ýer araçäkleri (21,5 müň km) deňiz araçäklerinden uzyndyr. (15 müň km). Ýöne olar uly böleginde barmasy kyn bolan tebigy çäklerden geçýär. Döwletiň paýtagty Pekin şäheri. Daşary

Hytaý Halk Respublikasy Giňişleýin oka »

Gündogar Aziýa ýurtlary

Geografiýa

Gündogar Aziýa – durmuş-ykdysady ösüşiniň has köpdürliligi bilen tapawutlanýan sebitdir. Onuň düzümine 6 döwlet girýär. Sebitiň umumy meýdany 11,4 mln.km2, ilatynyň sany bolsa 1,7 mlrd.adama barabar. Olar biri-birinden dürli alamatlary boýunça düýpgöter tapawutlanýarlar. Onuň çäginde diňe Ýaponiýanyň – häzirki zaman dünýäsinin ykdysady sütünleriniň biriniň – ýerleşýänligi üçin-de bu sebitiň dünýä hojalygyndaky ähmiýeti uludyr. Sebitiň düzümine

Gündogar Aziýa ýurtlary Giňişleýin oka »

Indoneziýa

Geografiýa

Geografik ýerleşişi. Tebigy baýlyklary. Indoneziýa dünýäde örän uly Malaý arhipelagynyň adalarynyň 13700-sinde we Täze Gwineýa adasynyň Günbatar böleginde ýerleşýär. Meýdany 1.9 mln. km2. Ilaty 204 mln. (2015-nji ýylyň ilat ýazuwyna görä 250 mln-a golaý) dünýäde Hytaýdan, Hindistandan we ABŞ-dan soňra 4-nji orny eýeleýär. Ol Ýawa adasynda ýerleşýär. Indoneziýalylaryň köp bölegi uly adalaryň 5-sinde we kiçi

Indoneziýa Giňişleýin oka »

Günorta-Gündogar Aziýa ýurtlary

Geografiýa

Günorta-Gündogar Aziýa dünýäniň syýasy kartasynda. Günorta-Gündogar Aziýa Hindihytaý ýarym adasynda we Malaý arhipelagynyň adalarynda ýerleşýän ýurtlary öz içine alýar. Sebitiň düzümine Bruneý adalary, Flippinler, Gündogar Timor,  Indoneziýa, Kamboçýa, Laos, Malaýziýa, Mýanmar, Wýetnam, Singapur, Taýland ýaly 11 döwlet girýär. Möhüm deňiz ýollarynyň çatrygynda örän amatly geografik ýerleşişi, dürli tebigy baýlyklary, amatly klimaty – bularyň hemmesi kolonial

Günorta-Gündogar Aziýa ýurtlary Giňişleýin oka »

Hindistan

Geografiýa

Hindistanyň geografik ýerleşişi. Tebigy baýlyklary. Hindistan – adamzat ýaşaýşyna ummasyz uly goşant goşan, kökleri müňlerçe ýyllara daýanýan, gadymy we özboluşly medeniýetiň ýurdudyr. Ol bakna döwletleriň arasynda ilkinjileriň biri bolup syýasy özbaşdaklygy 1947-nji ýylda gazandy.  Şunlukda Beýik Britaniýanyň öňki mülküniň ýerinde dini prinsip boýunça iki özbaşdak döwlet – Hindistan we Pakistan döredi (soňra düzüminden garaşsyz döwlet

Hindistan Giňişleýin oka »

Scroll to Top